Woorden van het jaar

Her en der verschijnen lijstjes met ‘de woorden van 2009’. Aan dat soort lijstjes is vaak goed te zien wat de belangrijke gebeurtenissen van een jaar waren. Zo komt Elsevier vandaag tot de volgende lijst, in alfabetische volgorde:

billenfotograaf
deeltijd-WW
doekoecratie
groenpas
koninginnedagdrama
kopvoddentaks
kraakvarkens
multicultimijter
ontvrienden
plasterkjournalist
recessionista
scheetbelasting
spuugkit
strandhooligans
tokkietoets
twitterrevolutie
vaccinatieangst
vuvuzela
zeiltiener
zwempedo

Van Dale (ook vandaag) heeft een paar van deze woorden ook, maar daarnaast ook wat heel andere woorden. Op volgorde van de meeste (19%) tot de minste stemmen:

ontvrienden
Mexicaanse griep
hypotheekleed
oeps-gebied
tomtomburger
griepcommissaris
zeilmeisje
recessionista
twitterazzo
spuugkit

Onze Taal deed het ook via een verkiezing, op 21 november. De volledige uitslag staat niet op de site, alleen de top drie en het woord dat laatste werd. De woorden er tussenin staan dus in alfabetische volgorde:

twitteren
boekestijntje
kopvoddentaks
deeltijd-WW
koninginnedagdrama
mama appelsap
Mexicaanse griep
vaccinatieangst
vuvuzela

Vooral de woorden die dubbel voorkomen geven een goed beeld van wat er dit jaar zoal speelde: de modegek die in de deeltijd-WW komt, wordt noodgewongen een recessionista. Zo iemand is Laura het zeilmeisje niet. Zij wil alleen maar rond de wereld zeilen. Om te voorkomen dat ze de Mexicaanse griep krijgt, zou ze zich moeten laten inenten, maar misschien durft ze niet en heeft ze vaccinatieangst. Jongeren van haar leeftijd hebben vaak honderden vrienden op sociale netwerksites. Lange tijd was het mode om zoveel mogelijk Hyves-vriendjes te hebben, maar tegenwoordig wordt er steeds meer geselecteerd. Wil je geen vriendjes meer zijn met iemand? Dan ontvriend je hem gewoon. Om erachter te komen wie toch steeds buschauffers spugen, is er nu een spuugkit om het DNA te analyseren. Sommigen weten natuurlijk allang wie de hoofdschuldigen zijn en willen dat ‘de vervuiler betaalt’, via de kopvoddentaks. Misschien is een belasting op het lawaai van de vuvuzela een beter idee. Want wie dat soort herrie te vaak hoort, draait door en kan dan zomaar een koninginnedagdrama veroorzaken…

Kristallen

Sinterklaas is alweer een week het land uit en dochterlief is druk bezig met het inwijden van al haar cadeautjes. Een van haar nieuwe aanwinsten is een minischeikundedoosje waarmee ze zelf kristallen kan maken. Uit het Nederlandse gedeelte van de gebruiksaanwijzing wordt niet helemaal duidelijk of dit nu bedoeld is voor kinderen boven of juist onder de 10 jaar, en dat is lang niet het enige wat eraan schort. De Franse versie is vreemd genoeg, voor zover ik dat kan beoordelen, vrijwel foutloos. Hieronder de integrale Nederlandse gebruiksaanwijzing:

Waarschuwing! Niet geschikt voor kinderen onder de 10 jaar. Alleen te gebruiken onder strenge toezicht van volwassen personen die handleiding goed hebben gelezen.

Attentie! Deze set bevat chemicaliën en een apparaat die zijn geclassificeerd als veilig in gebruik. Lees de instructies voor gebruik, volg deze op en bewaar deze goed. Zorg dat de chemicaliën niet in aanraken komen het lichaam en zeker niet met de mond en ogen. Hou kleine kinderen en dieren weg bij dit experiment. Oog bescherming voor toezichthoudende volwassenen niet inbegrepen. Lees elke aanwijzing/handleiding zorgvuldig door!

Advies voor ouderen.
1. Lees en volg de instructies, bewaar de regels en de informatie als referentie.
2. Verkeerd gebruik van de chemicaliën kan de gezondheid aantasten. Pas deze experimenten toe hoe het in de informatie vermeld staat.
3. Deze set is geschikt voor kinderen onder de 10 jaar.
4. Doordat de bekwaamheid van kinderen sterk varieert, ook in leeftijdsklasse, adviseren wij de ouderen toezicht houden, welke experimenten geschikt en veilig zijn. The instructions should enable supervisors to assess any experiment to establish its suitability for a particular child.
5. De ouders moeten ervoor zorgen dat de waarschuwing en informatie goed zijn gelezen voordat de kinderen beginnen met de experimenten. Particular zou moeten worden betaald voor de veiligheid van het zuur, alkaliën en niet brandbaar.
6. De omliggende area van het experiment moeten duidelijk zijn van enige belemmering en weg van het magazijn en de voeding.

Informatie
Belangrijk
In geval van schade, het direct krijgen van medische instantie.
1. In geval van contact tussen chemicaliën en ogen, spoel direct je ogen met water, terwijl je de ogen open houdt. Het direct krijgen van medische assistentie.
2. In geval van verzwelging van chemicaliën of oplossingen, spoel je mond met water, drink schoon water. Probeer overgeven te vermijden. Raadpleeg direct medische assistentie.
3. In geval van huid contact en verbranden, wassen met een grote hoeveelheid water voor ongeveer 5 minuten.
4. In geval van inademing, breng de persoon naar frisse lucht.
5. Wees voorzichtig met het gebruiken van warm water.
6. In geval van aarzeling raadpleeg dan de dokter. Breng de chemicaliën en de blik naar de dokter of omschrijf het aan de dokter.

Schrijf in de kolom hieronder het telefoon nummer van je dichtstbijzijnde Dokter waar je in noodgeval terecht kunt.

Regels
– Lees en volg de instructies, bewaar de regels en de informatie als referentie.
– Hou jonge kinderen en dieren die geen oogbescherming dragen weg van dit experiment.
– Draag altijd een oogbescherming.
– Haal jonge kinderen weg bij de opslagplaats van dit experiment.
– Maak al het materiaal schoon na gebruik.
– Zorg ervoor dat al het materiaal dicht zit na het gebruik.
– Was je handen na het experimenteren.
– Gebruik geen materiaal wat niet bij de set hoort.
– Eet, drink of rook niet in het gedeelte waar de experimenten worden uitgevoerd.
– Zorg ervoor dat de chemicaliën niet in contact komen met je ogen en mond.
– Vervang geen voedingsmiddelen in de originele blik.
– Dispose of immediately.

Wat is een kristal?
Kristal zijn vast in welke de moleculen ( of atomen, ion) zijn gerangschikt in een regelmatig terugkerend patroon. In sommige kristals, de samenstelling van het blokken systeem (atooms en moleculen) kan willekeurig of verschillend door het materiaal zich verspreiden. In krstals, op welke manier een collectie van atomen de eenheid cel komt in herhaling in precies de zelfde samenstelling en over het gehele materiaal.
Om deze eigenaardige structuur kristallen kunnen natuurlijk vreemde en interessante vormen aannemen. Wanneer de kristallen naar het groeien breken in individuele bouwmoleculen in het water en het vallen in de natuurlijk geschikte positie in de structuur van het water dampen.
Kristallen kunnen worden ingedeeld in zeven categorieën: genaamd ‘Kristal systemen’, het hangt van de structuur af in welke categorie ze worden ingedeeld.

Inhoud van uw kristal groeiende uitrusting
– lesje van kristal groeiende chemicaliën
– 1 crystal blikje met scale and cover
– 1 inspirirerend staaf
– 1 loep
– 1 pincet
– 1 paar stenen
– 1 beschermbril

Ingredient lijst
Kristal groeiende chemicaliën (wit. item 28901):
Naam
Mono-ammonium fosfaat
Cas nummer 7722-76-1 EINECS nummer 2317645
Kristal groeiende chemicaliën (paars, item 28902):
Naam
Amarant voeding kleur 6123
Briljant blauw voeding kleur 6133
(…) (hetzelde voor allerlei andere kleuren)

De volgende chemicaliën te geclassificeerd als Hazardous Materiaal. Merk op dat de volgende uitspraken riskeren en veilig advies)

Groeien van je kristal
1. Open een potje met kristallen en giet ongeveer een derde (of 15 g) van het kristalvormende chemische poeder in een plastic beker. De rest van de chemicaliën kunnen later worden gebruikt als kristalzaadjes.
2. Meet ongeveer 40 ml van warme water (gedestilleerd water voor het beste resultaat) (fig. 2) en vul het voorzichtig in de plastic kopje met de chemicaliën.
Wees voorzichtig met het warm water, vraag een ouder om dit te doen.
3. Roer met het roerstaafje tot al het poeder opgelost is of als er niet meer chemisch poeder opgelost kan worden (fig.3)
4. Neem verschillende stukken van de geleverde kleine gesteentes in de bijgeleverde bak. De steentje moeten klein zijn en maximaal 1 cm hoog vanaf de bodem.
5. Giet de kristallen oplossing over de steentjes in de bak (fig. 5). Laat het afkoelen tot het lauw is.
6. Neem ongeveer 5g van het kristalpoeder uit het potje en doe deze bij de oplossing, zodat deze op de steentjes terechtkomen (fig. 6). Dit zijn de kristal zaadjes.
7. Sluit het bakje nu goed af met de deksel (fig. 7).
8. Plaats de bak nu op een plaats waar het rustig kan staan zonder teveel temperatuurs wisselingen.
9. Na een aantal uur ontstaan de eerste kristallen figuren, bekijk ze met een loep door de wand van het bakje (fig. *)
10. Zolang het bakje rustig op zijn plaats blijft staan zullen de kristallen de eerste dagen groeien. Gebruik een pincet om de kristallen uit het bakje te halen. (fig. 9) Leg het op een stukje papier en laat een dag drogen
11. De achter gebleven oplossing kun je laten drogen op een stuk papier en later weer gebruiken.

Overige actie met het kristal
1. Zoek een groot stuk kristal uit het bovenstaande experiment. Gebruik deze als kristal zaad.
2. Maak een kristal oplossing zoals in stap 1-3 hierboen. Giet de oplossing in de bak, gebruik het pincet om de stoppen te verwijderen in het tafel.
3. Hang het stuk kristal aan een draadje in het bakje door het draadje te bevestigen aan de deksel middels de gaatjes. Zorg dat deze midden in de oplossing hangt volledig onder (fig. 10). Plaats het bakje in een koele omgeving voor minimaal 1 week.
5. Je krijgt een groot kristal met dezelfde vorm als het kristalzaadje.

Mediteren

Mijn computerproblemen blijven aanhouden. Een paar weken geleden viel mijn internetverbinding op een vrijdagochtend helemaal uit. Nu was er op dat moment ook net een storing bij de telefonietak van mijn provider KPN en hoewel mij werd bezworen dat die twee dingen niets met elkaar te maken hadden, sloot ik niets uit. Ik wachtte dus met actie ondernemen tot die storing voorbij was. Maar ja, toen was het weekend en dacht ik niet veel te kunnen doen. Op zondag ontdekte ik via de internetverbinding van iemand anders dat de klantenservice van KPN ook in het weekend te bereiken is, en zelfs op zondagavond. Dus probeerde ik ze diezelfde avond nog te bellen. Dat was een frustrerende activiteit. Na het doorlopen van een keuzemenu met vier of vijf kiesmomenten, kreeg ik telkens weer te horen dat het op dat moment erg druk was, waarna de verbinding werd verbroken. De volgende ochtend kwam ik er wel meteen door. De medewerkster van KPN zegde toe mij een nieuwe modem op te sturen, maar dat zou wel vijf werkdagen kunnen duren… Dat laatste bleek gelukkig alleszins mee te vallen, want de volgende middag had ik die modem al in huis, compleet met een eenvoudig installatieprogrammaatje waarmee mijn internetverbinding binnen een half uur weer was hersteld.

Maar daarmee waren mijn computerproblemen nog niet voorbij. Want ik heb weliswaar zo’n supersnelle nieuwe laptop, maar door alle drukte van de laatste tijd ben ik er nog niet toe gekomen om daar alles op te installeren wat ik nodig heb. Sommige opdrachten kan ik dus wel op die laptop doen, maar andere weer niet. Voor die andere ben ik aangewezen op mijn ‘oude’ pc, die steeds meer kuren gaat vertonen. Hij weigert regelmatig programma’s te starten en de eenvoudigste handelingen kunnen een eeuwigheid duren. Zo ben ik vanmorgen ongeveer tien minuten bezig geweest om een bestandje van enkele tientallen kB vanuit Outlook op te slaan op de vaste schijf.

Ik vind dat allemaal enorme tijdverspilling, want ik kan mijn tijd wel beter gebruiken. Maar Loesje bood vanmorgen, op de achterkant van het kalenderblaadje van gisteren, een andere blik op de zaak:

Werk.

Gelukkig wil mijn computer ieder uur een kwartier mediteren.

Misschien moet ik het dus ook maar eens van een andere kant bekijken. Niet geïrriteerd zitten te wachten tot die pc eens een keer doet wat ik wil, maar een boek of tijdschrift bij de hand, een was van de lijn halen, een kopje thee zetten of wat dan ook. En dan na de kerstvakantie eens een echte oplossing voor het probleem zoeken…

Tolken bij de kapper

CDA-Europarlementariër Esther de Lange is vandaag in het nieuws omdat ze vindt dat Paul McCartney overdrijft als hij zegt dat het beter voor het milieu is als mensen veel minder vlees gaan eten. Hoewel ze ongetwijfeld geïnspireerd is door de machtige boerenlobby achter het CDA en het wel degelijk klopt dat vleesproductie een veel grotere belasting voor het milieu vormt dan andere vormen van voedselproductie, is er natuurlijk ook wel iets te zeggen voor haar suggestie dat mensen niet zoveel ongebruikt voedsel moeten weggooien. Dat kwam in het nieuwsbericht in de Telegraaf niet zo genuanceerd over, maar ja, nuance en Telegraaf zijn twee woorden die niet echt bij elkaar passen.

Maar goed, ik wilde wel eens weten wat voor iemand mevrouw De Lange is, dus ik googelde haar even. Ze blijkt niet alleen een eigen website te hebben, maar ook een weblog. En op dat weblog las ik de volgende ‘briljante’ suggestie:  bij informeel werkoverleg tussen Europarlementariërs zijn tolken overbodig. Schaf die tolkendiensten af en zet de zo vrijkomende tolken in plaats daarvan in bij de kapper van het EP, zodat ze kunnen helpen uitleggen hoe een pony moet worden geföhnd. Dat lijkt me inderdaad veel nuttiger…

Update (9-12-09): ik had een reactie achtergelaten op het weblog van Esther de Lange. Die reactie heeft ze helaas niet geplaatst. Maar ze was wel zo vriendelijk om me in een mailtje dit te laten weten: “Graag laat ik de tolken hun onmisbare werk doen, maar niet waar het niet nodig is. Ik spreek vloeiend Engels, Duits en Frans (…) en heb de tolken niet altijd nodig. Als ik de enige Nederlandstalige ben in een overleg zitten ze er dus voor niets en dat is zonde, zeker als je zuinig wilt omgaan met je uitgaven als Europees Parlement. In commissievergaderingen en plenaire sessies maak ik dan weer graag gebruik van ze. Overigens is mijn weblog (in tegenstelling tot de site) bedoeld om de luchtige kant van het EP in de spotlight te zetten.”